Kişiyi Hürriyetinden Yoksun Kılma (Hürriyeti Tahdit) Suçu Nedir? (TCK m.109)

Deniz Çınar
3 Tem
2 dakikada okunur

Türk Ceza Kanunu m.109, bireyin yer değiştirme, özgürce hareket etme veya bir yerde kalma hakkına yönelen müdahaleleri “kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçu” olarak tanımlar. Klasik ifadesiyle “hürriyeti tahdit” olarak da bilinir.

Bu suç, sadece fiziksel engellemeyle değil, psikolojik baskı, tehdit veya kilitleme gibi dolaylı yollarla da işlenebilir.

TCK m.109 – Suçun Temel Şekli

Bir kimseyi hukuka aykırı olarak bir yerde alıkoymak, zorla bir yere götürmek veya hareket özgürlüğünü kısıtlamak, temel suç halidir.

Ceza:1 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası

TCK m.109 – Nitelikli Haller

Suçun aşağıdaki durumlarda işlenmesi halinde ceza artar:

Silahla, birden fazla kişiyle birlikte veya gece vakti işlenirse
Kamu görevinin sağladığı nüfuz kötüye kullanılarak işlenirse
Mağdurun yerine başkası alıkonulmuşsa
Çocuğa karşı işlenmişse
Suçun örgütlü şekilde işlenmesi

Ceza: 2 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası

Kısa Süreli Alıkoymalar da Suç Sayılır mı?

Evet. Süre fark etmeksizin, kişinin özgürlüğü rızası hilafına kısıtlanmışsa suç oluşur. Örneğin:

Odaya kilitleme
Zorla arabaya bindirme
Kapıyı üzerine kilitleyerek çıkma

gibi eylemler, failin kastına göre suç olarak kabul edilir.

Yargıtay Kararı – Kapıyı Kilitleyip Dışarı Çıkmak

Yargıtay 14. Ceza Dairesi, 2020/5843 E., 2021/3744 K.: “Sanığın eşiyle tartıştıktan sonra evi dışarıdan kilitleyerek mağduru içeride alıkoyması, hürriyeti tahdit suçunu oluşturur. Mağdurun dış dünyayla fiziki teması kesildiği andan itibaren suç tamamlanmış sayılır.”

Hürriyeti Tahdit Suçu Nasıl İspatlanır?

Kamera kayıtları
Kilitlenmiş oda, araç veya ortamın fiziki tespiti
Tanık beyanları
HTS verileri (konum bazlı)
Psikolojik baskı veya tehdide dair ifadeler

Şikâyet Süresi ve Soruşturma Usulü

Bu suç, şikâyete bağlı değildir. Savcılık, mağdurun başvurusu olmasa dahi re’sen soruşturma başlatabilir.

Ancak suçun basit hali, aile içi çatışmalarda yanlış anlaşmalarla karıştırılabilir. Bu nedenle uzman ceza avukatı desteği önemlidir.

Avukat Ne Yapar?

Mağdur adına suç duyurusunda bulunabilir
Sanık adına haksız suçlamaları çürütebilir
Alıkoymanın hukuka uygunluk sebeplerini (meşru savunma, cebir tehdidi altında davranma vs.) ileri sürebilir
Delillerin eksik veya usulsüz toplanmasına itiraz edebilir
Gerektiğinde etkin pişmanlık savunusu sunar